Bitloos beter dan bit?

Is bitloos beter dan bit?

Rijdt jij met bit en krijg je vaak commentaar?

Ben je nieuwsgierig naar bitloos rijden, maar durf je misschien nog niet?

Of misschien ben en blijf jij gewoon 100% bit-minded?

Rijd je altijd bitloos en zou je het liefst willen dat iedereen dat zou doen?

Heb je vaak discussies met mensen die met bit rijden?

Voor iedereen, of je nu bit of bitloos rijdt, heb ik dit artikel geschreven.

Bitloos beter dan bit?

Nerd die ik ben, heb ik allemaal wetenschappelijke apps op mijn telefoon, waarbij ik toegang heb tot onderzoeken en publicaties.

Zo kwam ik laatst een interessant onderzoek tegen (uit 2019) waarbij gekeken werd naar pijn gedragingen in paarden die met of zonder bit gereden werden.

Graag neem ik je mee in dit verhaal!

Al vanaf de Bronstijd (duizenden jaren voor Christus) worden er metalen bitten gebruikt bij paarden. Dit gebruik is algemeen geaccepteerd en eigenlijk nooit eens verder onder de loep gelegd of ‘herzien’.

Pas in 2009 en 2016 zijn de eerste studies gedaan om bit en bitloos rijden te vergelijken.

Er werd gekeken naar prestatie van de paarden en gedrag van de paarden.

In alle onderzoeken kwam naar voren dat paarden die bitloos werden gereden beter presteerde en minder negatief gedrag vertoonden.

Bij de studie in 2016 ging het maar om 16 paarden, dus een betrekkelijk kleine groep om een gedegen onderzoek te doen. Dit zou een punt van kritiek kunnen zijn.

Tijdens dit nieuwe onderzoek (gepubliceerd in 2019) zijn er antwoorden gezocht op de volgende 6 vragen:

• Welk gedrag wordt veroorzaakt door het bit?
• Hoe vaak komt dit gedrag voor?
• Hoeveel van deze gedragingen (veroorzaakt door het bit) vertoont een paard?
• Verdwijnen deze gedragingen als het bit wordt weggehaald?
• Verbetert het welzijn van het paard door het weghalen van het bit?
• Kan een paard gecontroleerd worden door het bit?

Nulhypothese

Als nulhypothese werd het volgende aangenomen:

“Weghalen van het bit zou geen gedragsverandering veroorzaken”.

Nu denk je zeker, huh, wat is een nulhypothese en waarom denken ze dan dit het géén effect zou hebben?

Dit is heel normaal in wetenschappelijke onderzoeken.

Het stellen van een zogenaamde nulhypothese heeft te maken met statistiek.

Wat er dan aangenomen wordt, is dat het effect NIET bestaat en dan kijkt men of deze stelling verworpen kan worden aan de hand van de resultaten.

Goed, dat even terzijde, laten we verder gaan.

Pijngedragingen: 87% minder bij het bitloos rijden

Tijdens dit onderzoek zijn er 66 paarden onder de loep genomen. Elk paard diende als zijn eigen controle.

Vragenlijsten met 116 vragen zijn afgenomen bij ruiters die overstapten van bit naar bitloos.

Het aantal dagen dat er al bitloos gereden werd, voordat de vragenlijst dus nog een keer werd afgenomen, was gemiddeld 108 dagen.

Ruiters reden allemaal ‘Engels’, maar wel in verschillende disciplines.

Bitten waarmee gereden werd waren trensjes, Pelhams en dubbele bitten. Het bitloze hoofdstel was een kingekruist bit van Dr. Cook.

Er werd een onderscheid gemaakt in 69 ‘pijn gedragingen’.

Waaronder bijvoorbeeld: headshaken, stijve nek, staart zwiepen, zwaar op de voorhand, trekken aan het bit, moeite met opstappen, struikelen, bokken, open mond, overmatig zweten en rugproblemen en nog veel meer.

Eén paard kon natuurlijk meerdere gedragingen oftewel pijnsignalen laten zien. Dit liep op tot 51 verschillende bij één paard.

De totale hoeveelheid aan pijnsignalen van alle paarden waren 1575 voor bit gereden paarden en 208 voor bitloos.

Dit is een vermindering van 87% aan pijnsignalen, bij het bitloos rijden van het paard.

Biologisch gezien een onrealistische verwachting

Veel gedragingen zijn omkeerbaar, dus wanneer er weer met bit gereden wordt, zal het paard de gedragingen weer vertonen.

Even een persoonlijke opmerking: wat ik zelf opvallend vond is dat geen enkele ruiter bij het bitloos rijden een gevoel van controleverlies had.

Dit vind ik opmerkelijk, omdat dit toch vaak als reden gegeven wordt als iemand met bit rijd (en bijvoorbeeld toch graag bitloos zou willen rijden).

In de discussie schrijven de auteurs dat ‘het biologisch gezien een onrealistische verwachting is om het paard oraal een lichaamsvreemd voorwerp te laten accepteren’.

De gedragingen die werden vertoond waren voornamelijk uitingen van pijnervaringen door afwijkende bewegingen van het hoofd, wervels en ledematen.

Dit kan zowel een te weinig aan beweging zijn (verstijven en bevriezen), als een teveel aan beweging (bokken en er vandoor gaan).

Over het algemeen is wel bekend dat sommige paarden een aversie hebben tegen het bit, maar wat minder bekend is, is dat elk paard geprogrammeerd is om deze aversie te hebben en dat zich dit op vele mogelijke manieren kan uiten.

het biologisch gezien een onrealistische verwachting is om het paard oraal een lichaamsvreemd voorwerp te laten accepteren

Proprioceptie van het hoofd wordt negatief beïnvloed door het bit

Met betrekking tot de invloed van het bit worden er verschillende onderwerpen behandeld in het artikel.

Bijvoorbeeld de pijn die het veroorzaakt op de lagen, de lippen, de tong en het verhemelte.

In tegenstelling tot bij het passen van een zadel, wordt er bij het bit vaak niet stilgestaan bij het feit dat het bit niet op de harde delen (botten) zou mogen drukken.

En dat terwijl de lagen het meest gevoelige deel van de kaak zijn (omdat hier maar een heel dun laagje weefsel zit, en je dan al meteen op het bot zit!).

Ook interessant: voor balans in het lichaam maakt het paard gebruik van proprioceptie van het hoofd.

Deze controleert de beweging en houding van het hoofd, maar ook die van de romp en de ledematen.

Onbalans die hier ontstaat door het rijden met bit, kan veel gevolgen hebben.

Zo erg zelfs, dat het paard kan omvallen omdat de proprioceptie van het hoofd een belangrijk mechanisme is in de balans van je paard, en belangrijk voor de behendigheid en lenigheid.

Het bit zit ook in de weg bij de ademhaling en triggert mogelijk negatieve ervaringen/gevoelens van ademnood.

Zo worden er dus zowel fysieke als mentale problemen gezien bij het gebruik van een bit.

Teugelkreupel en headshaken?

‘Bitlame’ is ook iets wat je veel hoort en wat bij veel met bit gereden paarden wel gezien wordt.

Ik denk dat wij dit ‘teugelkreupel’ noemen.

In voorgaande onderzoeken wordt duidelijk dat men er steeds meer van bewust is dat paarden vaak kreupel lopen onder een ruiter, terwijl er, als ze aan het halster gelopen worden, niks aan de hand is.

NOTE: Houd hier altijd rekening mee als je paard kreupel loopt tijdens het rijden met bit.

De auteurs winden er geen doekjes om en concluderen dat ‘het bit een belemmering is voor het welzijn, de veiligheid en de prestatie van je paard’.

Signalen die het paard geeft worden vaak niet opgemerkt. Pas als men overstapt naar bitloos rijden wordt het een en ander duidelijk.

Waar ik altijd gefascineerd door ben zijn paarden die headshaken.

Dit onderzoek toont aan dat 37 van de 66 paarden in meer of mindere mate headshaking vertoont en dat dit na het bitloos rijden (gedurende bepaalde periode) nog maar 8 waren.

Een verlaging van 78%, wat minder was ten opzichte van de andere ‘angst gedragingen’, maar nog altijd veel belovend is vergeleken met andere behandelingen tegen headshaken.

Ter afsluiting

Mocht je dit hele verhaal interessant vinden, dan kun je het originele artikel er eens bijnemen. Hier staat alles van A tot Z uitgelegd. De referentie staat onderaan dit mijn artikel.

Zelf vond ik het een super interessant onderzoek en de auteur vond het prima als ik hier een stuk over zou schrijven in het Nederlands. Dus ik hoop dat je wat wijzer bent geworden en wellicht geïnspireerd!

Wil je dit soort onderzoeken, uitgelegd in begrijpende Nederlandse taal niet missen, schrijf je dan nu in voor mijn HorseTalk en mis niks!

Cook, W.R. and Kibler, M. (2019) Behavioural assessment of pain in 66 horses, with and without a bit. Equine Veterinary Education 31 (10), 551-560